Boerderijen Dieze

[ria jongman]

Volgens VST 1682 - VpNd
pagina 141
nr 877 Frerik Gerrits [in 1732 nr 877 olim [=voorheen] Hilbrant Berents nu Harsevoort
nr 878 Frerik Hessels … 1 vst

pagina 142
nr 879 Juffrouw ter Borghe … 2 vst= Ramhorst
nr 880 Roeloff Jansen – huurder Lubbert Frerix .. 1 vst
nr 881 Willem Everts – huurder Eevert Willems .. 2 vst = Reuvekamp
nr 882 Willem Everts – huurder Hendrik Luix … 1 vst

Het inwonersregister van 1741 en 1806 is eerder ook fout uitgelegd. Egbert heeft dat ontdekt. Het zijn 2 verschillende registers die onafhankelijk van elkaar moeten worden gelezen.

Moeten we zoiets ook doen bij VST 1682 ??

Want - in VST 1682 staat links van pag 131 de volgende aantekening

“”” dese vier huisen op pagina 131
en vier op 132 en de twee bovenste op 133
behoorden te staan of volgen op pagina 145
hieragter naast de vrouw van Eghten, als gehorende onder de Cloijenberg
en de Ruitenhuisen beginnende op …133
de Poepershoek … 136
de boerschap Diese … 140
Cloijenberg … 143
behoorden te staan agter Dieser strate en te volgen op de 3 woningen of Steltenberg van Hermen Schimmelpenninck staande op pagina 209 onder Dieserstrate “”

[Opm. RvB. Pag 209 is te vinden aan het eind van diezerstraat nr_6] zie VpNd

Dus deze 4 huizen
pagina 131 [blz. 10 VpNd]
nr 892 Binnen Gasthuijs – huurder Gerrit Bos ... 1 vst
nr 893 ’t Kinderhuijs – huurder Evert Jansen … 1 vst
nr 894 Derk van Rees – huurder Derk Lubberts .. 1 vst
nr 895 ’t Weeshuijs – huurder Arent Derx .. 1 vst

en deze huizen
pagina 132 [=pag. 11 VpNd]
nr 896 Die Stadt – huurder Peter Vrijlink … 1 vst
nr 897 Jan Hersevoort – huurder Lubbert Everts .. 1 vst
nr 898 wed. Buisenet – huurder Gerrit Jacob … 1
nr 899 Derk Jaspers …….. 1 vst

en deze 2 huizen
pagina 133
903 Berent Visscher – Tonis Gerrits huurder 1 vst
904 Albert Berents – Jan Alberts huurder 0 - = dit is helemaal doorgestreept

Bron VpNd pagina 10
Sassenstraat nr_4

VRAAG
is het dan mogelijk dat de nrs ervoor dus NIET bij deze erven horen?

[Egbert_]

Het inwonersregister van 1741 en 1806 is eerder ook fout uitgelegd. Egbert heeft dat ontdekt. Het zijn 2 verschillende registers die onafhankelijk van elkaar moeten worden gelezen.

Moeten we zoiets ook doen bij VST 1682 ??

Dat klopt voor Zwollerkerspel. Daar is het register van 1806 in het boek van 1741 bijgeschreven. Maar zijn de aantekeningen van 1806 onafhankelijk van 1741.
Voor Zwollerkerspel geldt, dat vst 1751 wel correct de eigenaren van 1682 weergeven. Daarin heb ik geen fout kunnen ontdekken. In Hasselterkerspel is het niet altijd duidelijk of het vst 1751 naar vst 1682 verwijst, of ook naar vst 1671.

Voor de stadsvrijheid Zwolle ben ik er tot nu toe vanuit gegaan dat de koppeling van vst 1751 met die van vst 1681 correct is. Ik heb geen fouten kunnen ontdekken. Den combinatie van namen van voormalige bezitters gekoppeld aan huisnummer in vst 1751 vind ik correct, met naam en huisnummer, terug in het vst 1681.

De volgorde van 1751 is ook goed terug te vinden in het wijkboek 1742. Als is de nummering in de laatste in omgekeerde volgorde. En wijkt de volgorde soms wat af bij huizen dicht bij elkaar, vooral bij tegenover elkaar. En ook komen er in 1742 huizen voor, die niet in vst 1751 vermeld zijn. En ook in de volkstelling 1748 is de volgorde op bepaalde stukken gelijk met de registers van 1742 en 1751. Hoewel hier ook uitzonderingen zijn bij huizen de tegenover elkaar liggen (gezien vanaf de weg)

En ook komt de volgorde van de nummering met bijbehorende bewoners in vst 1681 goed overeen met de bewoners in zoutgeld 1694.

De naam Katersteeg komt voor op kaarten in de 19e eeuw. Op oudere kaarten heb ik geen namen van wegen gevonden

Wel is duidelijk dat er rond 1782 verschillende wegen waren in de Dieze, die elkaar ook vaak kruisten. Zie de kaart die Michael eerder plaastte:

Hottingerkaart van ca. 1782

Allen de naam Grevenweg is te vinden.

En ook is niet altijd duidelijk wat tot de Dieze behoort, en wat tot de Nieuwstad.

Er zijn stukken die dan eens tot de Duistere Steeg behoren, en elders voor in Diese genoemd worden. De Duistere Steeg lijkt soms ook meer op een buurtschap, dan één weg. En soms lijkt ook de Bothof tot de Duistere Steeg te behoren.

Dus ik begrijp de vraag, en de verwarring. Maar voorlopig ga ik er van uit, dat de koppeling vst 1751 en vst 1682 correct is.

[Egbert_]

bericht 2

Om het meer visueel te maken:

HottingerkaartDieze_vst-1682.jpg (198.76 KiB) 163 keer bekeken

paars: de route volgens vst 1751
rood: vst 1682, blz. 131
blauw: vst 1682, blz. 132 (en 133 ?)
geel: vst 1682, blz. 140 en blz 141
groen: vst 1682, blz 142 (valt deels buiten de kaart)
bruin: vst 1682, Clooijenberg 144 (blz. 143 valt buiten de kaart

Waar de bruine cirkel en de rode cirkel elkaar raken is vst 1682, blz 145

Met oranje stippellijn is een weg ingetekend, die rond 1782 nog van Zwolle naar de Dieze liep. En zo zal de route van 1682 begonnen zijn. en is de volgorde van het opschrijven van de huizen genoteerd.

Het lijkt er dan ook op, dat de nummering van de huizen van latere tijd is. Dus van 1751 terug naar 1682. En de nummers in 1682 dus later aan dit register zijn toegevoegd.

[ria jongman]

Dankjewel Egbert, ik zal het bestuderen.

Misschien kun je onderstaande nu wel plaatsen?
Deze Hendrik is de schoonvader van Willem Frans.

Zwolle 03-12-1667 Hendrick Berents j.g. en Jannichjen Jansen j.d. beijde te Diese


Zwolle transporten
f76 dd.27-08-1658
Compareerde Soetien Hermsen nagelaten wed. van wijlen Hermen Jacobsen en bekende voor een welbetaalde somme penningen verkocht te hebben aan de momberen over de nagelaten kinderen van zall. Hendrick Steenmetseler een rente van 9 car.gl. jaarlijks uit haar twee huizen en hoeven, staande en gelegen in den Pupershoeck, naast Remmelt Stuvesacks hof ter ene en Gerrijt van Deldens hof ter andere zijde, wezende de eerste rente daaruit gaande, losbaar met 200 car.gl.
Schepen Peter van Putten.
[kantlijn:]
Compareerden Jan Jansen en Hendrick Hendricksen als momberen over Hendrick Steenmetselers kinderen, bekennende dat Hopman Mensinck als voor een gedeelte koper van dit onderpand aan hen afgelost heeft 100 car.gl. kapitaal, zijnde de helft van deze nevenstaande 200 car.gl. kapitaal, blijvende de overige 100 car.gl. alleen liggen op het onverkochte huis en hof van Mr. Thijs Hermsen Schoemaker.
Actum den 26 Novemb. 1667.
[onderschrift:]
Opten 10 Meij 1671 compareerden Jan Jansen momber van Hendrick Steenmetselers kinderen, bekennende dat Hendrick Berents de resterende 100 car.gl. afgelost en betaald heeft.
Joannes Holt Secret.

f197 dd.25-11-1667
Compareerden Mr. Mathias Hermsen Schoemaecker en Machteltien Dulmans zijn huisvrouw tutore marito en bekenden verkocht te hebben aan de E. Jaspar Mensinck Borger Hopman en Maria Gerrijts zijn huisvrouw en hun erfgenamen een stuk hof gelegen in de Duistere Stege buiten de Dieserpoort, strekkende voor aan voors. stege en achter aan de Dieser Enck, naast het huis van verkoper ter ene en de hof van Gerrijt van Delden, bij koper voor dezen aangekocht, ter andere zijde, en dit met zijn recht en gerechtigheid daartoe gehorende, wezende kommervrij.
Schepen Johan Crul.

f66 dd.08-05-1671
Compareerde Thijs Hermsen Schoemaecker en Machteltien Dulmans zijn huisvrouw tutore marito en bekende verkocht te hebben aan Hendrick Berents en Jennegien Jansen zijn huisvrouw en hun erfgenamen een huis met een hof staande en gelegen aan de Duistere Stege buiten de Dieserpoort naast Hopman Mensinck ter ene en Gerrijt Jacobsen ter andere zijde, strekkende voor van de Stege tot achter aan de Enck, wezende kommervrij van alle uitgaande renten.
Schepen Peter van Putten.

[ria jongman]

bericht 2

f549 dd.15-05-1723
Erschenen Willem Franssen en deszelfs huisvrouw Egbertjen Willemsz en bekenden wegens verstrekte penningen schuldig te zijn aan Arent en Lubbigjen Steenbergen een somma van 1000 car.gl. tegen 3 1/2% rente, stellende daarvoor tot onderpand hun huis en hof staande en gelegen in Diese, tussen het Binnen Gasthuis ter ene en Hillebrand Berentsz ter andere zijde, voorts hun campjen zaailand mede in Diese gelegen tussen Hopman Davij ter ene en Vrerik van den Kolk ter ene en Vrerik van den Kolk ter andere zijde.
Actum coram Schepen Gelderman.

1738 nr 877 olim [=voorheen] Hilbrant Berents nu Harsevoort

1732 nr 892 Hermen Gerrits

[Egbert_]

Deze beschrijving:

f549 dd.15-05-1723
[-] huis en hof staande en gelegen in Diese, tussen het Binnen Gasthuis ter ene en Hillebrand Berentsz ter andere zijde, voorts hun campjen zaailand mede in Diese gelegen tussen Hopman Davij ter ene en Vrerik van den Kolk ter ene en Vrerik van den Kolk ter andere zijde.

komt heel sterk overeen met:

Transport f157 dd.24-07-1781
Erschenen Jan Sluiter wonende buiten de Dieserpoort en bekende voor alzodane contract van uitkoop wegens moedersgoed en verdere geconvenieerde als met [NN] als voogden over zijn minderjarige kinderen van wijlen zijn vrouw Marrigjen Jans nabehouden heden hadden overeengekomen (zoals te lezen in het protocol van momberschap) tot onderpand te stellen een huis, hof in Diese tussen het Gasthuis Land en Lambert Bos, benevens een camp land tussen de bakker van der Kolk en Hendrik Hogenkamp.
Actum coram Schepen Thuessink.

Lambert Bos (1754-1834) is een zoon van:
25-05-1744 Jacob [Berends] van den Bos j.m. buiten de Dieserpoort met
Grietje [Clasen] Meulemans j.d. buiten de Sassenpoort
S.G. de vader
H.G. de moeder

Jacob van den Bos is een zoon van Berend Egberts en zijn vrouw Mechtelt Gerrits [van den Braake]
Die kochten in 1726 een hof gelegen buiten de Dieserpoort aan de Duijsterstege (volgens de GI)
Maar in 1742 woonde Berent van den Bosch in huis no. 277, dat volgend vst 1751 van hem was. Nr. 877.

En in de volkstelling van 1748 huis nr. 1003, Bt. v. den Bos (man), Magteld Gerrits (vrouw), Jacob van D: Bos & vrouw Grietien Clasen, een kind onder 10 jaren Jan en Egbert van d Bos

Zijn zoon met zijn gezin woonde dus bij hem in.

Het Binnen Gasthuis, in de akte van 15-05-1723, is geen erf, maar een groot perceel land. Zoals in de akte van 24-07-1781 duidelijker is aangegeven.

Op de afbeelding in mijn bericht van 27 jan 2024 16:13 lag vst nr. 877 daar waar de gele en blauwe cirkel elkaar kruisen.

- - - - - - - - -

nr 892 Hermen Gerrits is deze (trb Zwolle):

• 20-03-1719 Hermen Gerrits [Bos, 1693-1762] j.m. in Diese en
  Sietie Jans [1701-1765] j.d. in Ittersum
  Sijn get. de Stijfvader
  haar get. de stijfmoeder

Uit het 1e huwelijk van Jan Aalberts met Wibbegien Assies, weduwe van Hermen Hendriks Post/Bijvanck te Ittersum op Waijerserve, (23-4-1700) werd een dochter Seyne geboren. Gedoopt 16-5-1701. Zij trouwde in 1719 met Hermen Gerrits. De zwager van Albert Jans, die met zijn halfzus Seyne was getrouwd, was dus huwelijksgetuige.

[ria jongman]

Deze beschrijving:

f549 dd.15-05-1723
[-] huis en hof staande en gelegen in Diese, tussen het Binnen Gasthuis ter ene en Hillebrand Berentsz ter andere zijde, voorts hun campjen zaailand mede in Diese gelegen tussen Hopman Davij ter ene en Vrerik van den Kolk ter ene en Vrerik van den Kolk ter andere zijde.

Hoe zie je dit dan?
Hoe past dit in de routes?

Bovenstaande is het erf dat Jan van Dijk kocht. Jan van Dijk =nr 898

Onderstaande erf is nr 877- het erf uit bovenstaande akte; gelegen ter andere zijde

transport f151 dd.28-05-1718
Erschenen Jan Arentsz en deszelfs huisvrouw Hermina Jacobsz, Jacob Arentsz, Egbert Arentsz en deszelfs huisvrouw Aaltjen Willemsz, Albert Arentsz, Jacob Cornelisz en deszelfs huisvrouw Swaantje Arentsz, Hendrik Berentsz en deszelfs huisvrouw Jannigjen Arentsz en Willem Hendriksz met deszelfs huisvrouw Geesjen Arentsz, alle de vrouwspersonen geassisteerd zijnde met hun resp. ehemannen als momberen, tezamen erfgenamen van wijlen Arent Vreriksz, en bekenden voor een welbetaalde somme penningen te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Hillebrand Berentsz en deszelfs huisvrouw Hendrikjen Lubbertsz, een huis en hof voorts berg en schuur staande en gelegen in Diese bij de Ramhorst aan de gemene weg, zo bij wijlen voorn. Arent Vreriksz en naderhand bij de eerste comparant bewoond en gebruikt is geweest.
Actum coram Schepen Kam. Queisen.

Jan van Dijk = nr. 898

Zoals ik het lees ligt aan de ene kant van het erf nr 898 van Jan van Dijk, het erf van Hillebrant Berents waar later inderdaad Berent v.d Bos op woont=nr 877
En ook in de VOT worden ze naast elkaar genoemd. En toch zijn de VST nrs niet opeenvolgend.

f459-f460 dd.20-05-1738
Erschenen Jan Gerrits en deszelfs huisvrouw Aaltjen Berents, Jan Lubberts en deszelfs huisvrouw Geesjen Berents, voorts Engbert Berents voor zichzelf en als voogd over de kinderen van Hilbrand Berents en over de kinderen van wijlen Berentjen Berents, verder Arent Peters als voogd over de kinderen van wijlen Hilbrant Berents en eindelijk Hermen Peters als voogd over de kinderen van wijlen Berentjen Berents tezamen erfgenamen van wijlen Berent Hilberts en bekenden om een welbetaalde somme penn. te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Berent Egberts van den Bos en Magteltjen Gerrits van den Braak een huis en hof buiten de Dieserpoort voor in Diese bij den Ramhorst gelegen, Arent Neuteboom ter ene en de gemene weg ter andere zijde.
Actum coram Schepen Berg

[Egbert_]

Deze beschrijving:

f549 dd.15-05-1723
[-] huis en hof staande en gelegen in Diese, tussen het Binnen Gasthuis ter ene en Hillebrand Berentsz ter andere zijde, voorts hun campjen zaailand mede in Diese gelegen tussen Hopman Davij ter ene en Vrerik van den Kolk ter ene en Vrerik van den Kolk ter andere zijde.

Hoe zie je dit dan?
Hoe past dit in de routes?

Bovenstaande is het erf dat Jan van Dijk kocht. Jan van Dijk =nr 898

Onderstaande erf is nr 877- het erf uit bovenstaande akte; gelegen ter andere zijde

transport f151 dd.28-05-1718
[-] tezamen erfgenamen van wijlen Arent Vreriksz, en bekenden voor een welbetaalde somme penningen te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Hillebrand Berentsz en deszelfs huisvrouw Hendrikjen Lubbertsz, een huis en hof voorts berg en schuur staande en gelegen in Diese bij de Ramhorst aan de gemene weg, zo bij wijlen voorn. Arent Vreriksz en naderhand bij de eerste comparant bewoond en gebruikt is geweest.
Actum coram Schepen Kam. Queisen.

Jan van Dijk = nr. 898

Zoals ik het lees ligt aan de ene kant van het erf nr 898 van Jan van Dijk, het erf van Hillebrant Berents waar later inderdaad Berent v.d Bos op woont=nr 877
En ook in de VOT worden ze naast elkaar genoemd. En toch zijn de VST nrs niet opeenvolgend.

f459-f460 dd.20-05-1738
[-] erfgenamen van wijlen Berent Hilberts en bekenden om een welbetaalde somme penn. te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Berent Egberts van den Bos en Magteltjen Gerrits van den Braak een huis en hof buiten de Dieserpoort voor in Diese bij den Ramhorst gelegen, Arent Neuteboom ter ene en de gemene weg ter andere zijde.
[-]

Dat heb ik proberen uit te leggen, met dit kaartje:

Om het meer visueel te maken:

De telling vst 1751 begint hier: https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... RG-3?i=351
Boerschap Diese
874, Klaas Meulenbelt
875, Commijs Szybinde
876, Pred. Hubert
877, Beerent Bos
878, t Kinderhuis
879, Commijs Szybinde (= Ramhorst)

Op het kaartje is de start, nr 874 met een paars omcirkeld. En als je dan de route volgt, kom je bij een kruising waar de gele cirkel en de blauwe cirkel kruisen. De paarse lijn gaat hier omhoog, naar het noorden, richting Ramhorst.

De route in 1751 is dan: gele cirkel, groene cirkel, bruine cirkel, rode cirkel, blauwe cirkel

Als je de nummering in 1682 neemt, krijg je ook die route. Alleen zijn in het boek eerst rood en blauw genoteerd, dan o.a. de Poepershoek, en vervolgens geel, groen en bruin.
En in het boek 1682 staat dan dat rood en blauw eigenlijk horen te volgen na bruin
Maar de teller is via de oranje stippellijn eerst naar rood gelopen, en daar begonnen te tellen.

Zo moet je die kaart lezen.

Het komt er op neer, dat nr. 877 aan een kruising ligt. En niet iedere teller bij die kruising van dezelfde kant komt, en ook nog eens een andere richting kiest om verder te tellen.

zoutgeld 1694:
Diese
Gerrit Jacobs
Arent Vreriks

En bij de kruising vervolgens rechtsaf, oostwaarts, verder telt.

[Janny Lalkens]

Oude nummering bron 5527 Vermoedelijk als aanvulling op de Vuurstedenlijst een lijst van nieuwe huizen na 1682.

[ Dit zijn denk ik huizen die ergens nieuw tussen gekomen zijn, maar ik sluit niet uit dat er bij zijn die op oude fundamenten zijn herbouwd of bijv. iets wat al door de slechte staat op ½ vuurstede was gezet, nu met dit nieuwe huis weer als normaal meedoet voor een hele vuurstede.]

In Diese nieuwe huizen na 1682:

Jan Gerrits selfs eigenaar 1 vuurstede

Roelof Kock Gerrit Jans sobere mensen een seer slecht huisje, versoek daarom ½

[De rest allemaal op 1 vuurstede gezet. ]

Klopman Derk Hogenkamp
Vrou Nauta Jacob Teunis
Wede V.d. Kolk Hendrik Herms
Engelbert van Muiden Wilm Hogenkamp
Juffr. Cocks Arend Herms
Juffr. Cocks Jan Rutgers
Heer Scriverius
Helderligt

[Geen idee tot hoelang deze lijst is aangevuld.]

[ria jongman]

Egbert, ik heb nog steeds geen idee waar dan het erf van Jan van Dijk, wat dan naast het erf van Berent vd Bos ligt, in welke kleur kring die ligt.
Voor jou zal het onderhand allemaal wel duidelijk zijn en dus neem ik gewoon aan dat het verder allemaal correct is.
Dus hoef ik verder geen actie meer te ondernemen ook als ik het mij dus niet duidelijk?

Berent Egberts v.d. Bos had al een erf gekocht in 1718 wat later is afgebrand en de grond verkoopt hij door.

f170 dd.22-01-1740
Erschenen Berent Egbertsz van den Bosch en zijn vrouw Machteltje Gerrijts en bekenden om een welbetaalde somme penningen te cederen en transporteren aan de Vendrig Joan Stolte de grond van zijn afgebrande huis met de hof staande en gelegen buiten de Dieserpoort op de hoek van de Duistere-steege aan den Bothof, de gemene weg ter ene en de huizen van Reint Leenders ter andere zijde, zijnde vrij en onbezwaard volgens de comparanten verklaring.
Actum coram Schepen W. Greven.