Forum Collectie Overijssel

Ik heb 3 vragen.

1. Bij de index geboortes van het HCO staat vaak Deldenerbroek gekoppeld aan Ambt Delden, maar een enkele keer ook gewoon aan Delden.
Kan iemand uitleggen hoe ik dat moet lezen?

2. Tussen 1811 en 1902 staan buurschappen als Deldenerbroek, Azelo, Wiene, enz. bij geboortes vermeld als gekoppeld aan Ambt Delden.
Vanaf 1902 worden de buurschappen niet meer bij geboortes vermeld en wordt en in de index verwezen naar wijken.
Verwijzen die wijken naar de vroegere buurschappen?

3. Waar hoort Deldenerbrink bij?

De combinatie van een stad en een ambt met dezelfde naam kwam in die tijd veel voor. Bekende voorbeelden zijn Delden, Vollenhove, Almelo, Ommen, Lichtenvoorde en Doesburg.

Het is een bestuurlijke constructie waarvoor in de tijd van de Franse overheersing in Nederland de grondslag werd gelegd. De achterliggende gedachte was dat het omliggende platteland tot het rechtsgebied van de stad behoorde maar dat het toch een geheel eigen bestuursproblematiek had, vooral vanwege zijn agrarische karakter.

Deldenerbrink hoorde bij de Gemeente Stad Delden.

Dankjewel voor jouw bericht, Daan.

Toch geeft jouw uitleg niet alle duidelijkheid. Soms staat in de index van het HCo in een bepaalde periode Deldenerbroek gekoppeld aan Delden en de andere keer aan Ambt-Delden. Ik kan me voorstellen dat als er vele jaren tussen zit dat dat dat het gevonden verschil verklaard. Maar als het in dezelfde periode is, lijkt me dat niet.

Deldenerbrink komt helemaal niet in de index van geboortes voor. Is daar een verklaring voor?

Beste Willemijn, ik begrijp geloof ik niet helemaal waarom je dit zo belangrijk voor je is. Je geeft ook geen concrete voorbeelden dus kunnen we ook niet beoordelen of er fouten zijn gemaakt of niet. Uiteindelijk is de inhoud van de akten zelf toch bepalend, niet hoe ze geïndexeerd zijn.
Alleen het HCO zelf kan je naar ik verwacht antwoord geven, aannemend dat zij de indexering sturen/hebben gestuurd.
Met vriendelijke groet, André

Je noemt Deldenerbroek.

en je noemt Deldenerbrink.

Deldenerbroek is het ambt Delden, nu een buurtschap.

En als het Broek af en toe gekoppeld is aan de stad Delden, dan zal dat als reden hebben dat er ietwat met de grenzen is geschoven, zullen personen die op of bij die grens wonen soms in het ambt Delden en soms in de stad Delden te vinden zijn. Dat geschuif komt vaker voor, eigenlijk overal. Zowel voor als na 1811.

Deldernerbrink wordt als plaatsaanduiding al ver voor 1811 gebruikt en is volgens mij gewoon de Brink in Delden. Stad Delden dus.
Wat na 1900 echt wel als aanduiding voor een wijk kan zijn gebruikt.
In de begraafaktes vind je vaak de wijkaanduiding.

Hier e.e.a. betreffende o.a. waar de Deldenerbrink was.

http://www.heemkundetubbergen.nl/Roomsc ... k_1909.pdf
zie bladzijde 68/69.

In het landgericht Delden, waaronder het dorp Hengelo behoorde, werd op drie plaatsen dienst gedaan, in een kerkhuis op Rosink,
Er werd in eene kapel 1) of vertrek van zijn woonhuis op den Deldenerbrink, eigendom van de roomsche statie van Delden, half uur uur van Rosink,1 uur van Harmelink verwijderd, zoals dit al wel sedert een eeuw te voren geschied was.

1) Onder de losse stukken bevindt zich een teekening, aangevende ,, de capelle in de kubbing van des Roomsch priesters wooning te Delden” als lang 33 voet 6 duim, breed 11 voet 11 duim en hoog 9 voet 9 duim.
Het als veestal dienende afdak van een boerenhuis heet kubbing.

Beste Andre, Ria en Daan,

Dankjewel voor jullie reacties.
Als je zoekt op geboortes in Deldenerbroek bij het HCO vind je tot 1819 de vermelding "Deldenerbroek (Delden)" en vanaf 1819 de vermelding "Deldenerbroek (Ambt Delden)".
Met mijn vraag probeerde ik te achterhalen waarom die vermelding vanaf 1819 verandert. De verklaring van onduidelijke en/of gewijzigde grenzen zal daaraan ten grondslag liggen, als ik zo jullie reacties lees.

Ah het gaat dus om de periode rond 1818-19. Zoals Daan al aangaf werd in 1818 de gemeente Delden opgesplitst in de gemeenten Ambt Delden en Stad Delden. Over onduidelijkheid van grenzen is mij nooit iets gebleken. Deldenerbroek grensde op geen enkele wijze aan het grondgebied van Stad Delden en heeft dat ook nooit gedaan.
Onder Stad Delden vielen twee brinken waarnaar wel met de naam Deldenerbrink werd verwezen, de Sint-Annenbrink en de Vossenbrink. Mijn indruk is dat de Vossenbrink vaker met Deldenerbrink werd aangeduid dan de andere.

Dag André,

Zeg je eigenlijk dat de geboortes voor 1819 in Deldenerbroek nooit in Delden kan zijn geweest (en dus ook niet als zodanig geindexeerd bij het HCO) omdat het gebied nooit aan de grenzen van Delden heeft gelegen?

Hallo Willemijn, nee, dat zeg ik helemaal niet. Delden is zowel de naam van de hoofdplaats van de voormalige gemeente Stad Delden als de naam van een gemeente die tussen 1811-1818 bestaan heeft.
Groet, André